Labubu, viral en overconsumptie: Waarom kopen we wat we niet nodig hebben?

In de afgelopen jaren zien we een ware revolutie in de manier waarop we kopen en consumeren. Een van de nieuwste voorbeelden van dit fenomeen is het Labubu-fenomeen. Kleine, kleurrijke figuurtjes in de vorm van “blind boxes” hebben TikTok, Instagram en de harten van duizenden verzamelaars wereldwijd veroverd.

Dit artikel is een poging om dit verschijnsel te begrijpen. We gaan na waarom we ons laten meeslepen door consumptiedrang, hoe de mechanismen achter de virale hype werken en wat maakt dat we zo gemakkelijk zwichten voor sociale druk. Ook bekijken we de psychologie van aankopen, het FOMO-effect, de gevolgen van overmatige verzamelwoede en alternatieven die helpen opnieuw grip te krijgen op onze keuzes.

 

Inhoudsopgave
1. Inleiding
2. Het fenomeen Labubu en de virale hype
3. Het mechanisme van “blind boxes” en de psychologie van FOMO
4. Overconsumptie in de praktijk: wat er gebeurt na de aankoop
5. Maatschappelijke gevolgen van dwangmatig kopen
6. Alternatieven: bewust consumeren en eco-gadgets
7. Conclusie
8. FAQ

 

Het fenomeen Labubu en de virale hype

De kleine, schattige Labubu-figuurtjes zijn uitgegroeid tot een van de duidelijkste symbolen van de hedendaagse consumptiecultuur. Ontworpen door de Hongkongse kunstenaar Kasing Lung en geproduceerd door POP MART, hebben ze de harten van verzamelaars wereldwijd veroverd. Hoewel ze op het eerste gezicht gewoon speelgoed lijken, reikt hun populariteit veel verder dan kinderlijk vermaak — ze zijn een modieuze “must-have” geworden en een lifestyle-element, aangedreven door sociale media en virale marketing.

Hoe sociale media consumptietrends sturen

Moderne platforms zoals TikTok, Instagram en YouTube zijn de belangrijkste motoren achter de hype rond Labubu. Het zijn de algoritmes die bepalen wat populair wordt, niet de klassieke advertenties.

• Unboxingvideo’s van “blind boxes” met Labubu-figuurtjes behalen miljoenen views.

• Hashtags zoals #Labubu, #POPmart of #BlindBox zijn wereldwijd trending.

• Influencers tonen hun collecties en creëren zo sociale druk om de nieuwste edities te bezitten.

Het resultaat is dat we niet meer kopen wat we nodig hebben, maar wat populair is. Sociale media versterken het gevoel dat je er niet bij hoort als je geen Labubu hebt.

Labubu als “must-have”

De aantrekkingskracht van Labubu-figuurtjes ligt in hun emotionele waarde, niet in hun gebruiksfunctie. Ze dienen geen praktisch doel, maar zijn een statussymbool en teken van verbondenheid met een bepaalde subcultuur.

Verzamelaars jagen op de zeldzaamste modellen, en het bezit van gelimiteerde edities is een manier om zich te onderscheiden op sociale media en binnen hun omgeving. POP MART beperkt bewust de beschikbaarheid van bepaalde versies, waardoor ze exclusiever lijken. Elke nieuwe release voelt als een race — wie het eerst komt, heeft geluk.

De oorsprong van de hype – rol van TikTok, Instagram en influencers

Het zijn vooral sociale media die Labubu naar ongekende populariteit hebben gestuwd:

• TikTok – korte, snelle filmpjes van het openen van “blind boxes” werken bijna als visuele gokspellen. Kijkers hopen dat er een gelimiteerd figuurtje verschijnt.

• Instagram – verzamelaars creëren esthetische feeds van hun vondsten, waardoor Labubu een lifestyle-item wordt.

• Influencers – velen krijgen de nieuwste series als eersten, waardoor het gevoel ontstaat dat je ze móét hebben om bij te blijven.

Belangrijk is dat de hype grotendeels organisch is — gebruikers zelf maken de content die de belangstelling aanwakkert. Een paar virale video’s zijn genoeg om nieuwe series binnen enkele minuten uitverkocht te laten raken.

 

Het mechanisme van “blind boxes” en de psychologie van FOMO

Het succes van Labubu-figuurtjes en hun enorme populariteit steunt in grote mate op de verkoopstrategie van “blind boxes”. Dit is niet zomaar een marketingtruc — het is een doordacht psychologisch mechanisme dat inspeelt op de werking van ons brein, dopaminebeloningen en sociale druk.

Wat zijn “blind boxes” en waarom spreken ze ons brein zo aan

“Blind boxes” zijn kleine doosjes met daarin een willekeurig figuurtje uit een bepaalde serie. De koper weet niet welk model hij krijgt — de inhoud blijft een verrassing. Bij Labubu, geproduceerd door POP MART, bevatten de series meestal verschillende varianten:

• standaardmodellen – verkrijgbaar in grotere aantallen,

• gelimiteerde edities – zeldzamer en moeilijker te bemachtigen,

• “chase figures” – ultrazeldzame figuurtjes die felbegeerd zijn door verzamelaars.

Dit model werkt als een kansspel. De koper betaalt niet alleen voor het product, maar ook voor de emotie van het ontdekken. Het mechanisme lijkt sterk op gokken: bij het openen van elk doosje voel je spanning en opwinding. Juist die onzekerheid zorgt ervoor dat we opnieuw willen proberen en… nog een box kopen.

De rol van dopamine bij het kopen

De fascinatie voor blind boxes komt voort uit ons eigen brein, meer bepaald uit het beloningssysteem. Wanneer we iets spannends ervaren, maakt het brein dopamine vrij, de neurotransmitter die zorgt voor plezier en motivatie.

Bij Labubu verloopt dit als volgt:

1. Verwachting – al tijdens de aankoop voelen we spanning, omdat er een kans is op een zeldzaam model.

2. Ontdekking – het openen van de box zorgt voor een plotselinge dopamineshot.

3. Beloning of teleurstelling – bij een bijzondere vondst is de voldoening enorm; bij een standaardmodel ontstaat vaak de drang om opnieuw te proberen om “het verlies goed te maken”.

Die combinatie van onzekerheid en beloning activeert dezelfde mechanismen als gokautomaten. POP MART benut dit heel bewust — door de beschikbaarheid van sommige modellen te beperken, vergroten ze het gevoel van exclusiviteit en competitie.

FOMO — sociale druk en het “iedereen heeft het”-effect

Het FOMO-effect (Fear of Missing Out, oftewel “angst om iets te missen”) is een van de belangrijkste drijfveren achter de aanschaf van Labubu-figuurtjes. Sociale media spelen hier een doorslaggevende rol:

• Op TikTok en Instagram zien we video’s van verzamelaars die de nieuwste series bemachtigd hebben.

• In fancommunity’s tonen steeds meer mensen trots hun aanwinsten.

• Het gevoel ontstaat dat je moet meedoen, anders loop je iets mis.

FOMO wordt nog sterker wanneer het om gelimiteerde edities gaat. Wetend dat een bepaald figuurtje straks voorgoed uitverkocht kan zijn, groeit de druk om te kopen.

 

Overconsumptie in de praktijk: wat gebeurt er na de aankoop

We kopen, openen, raken enthousiast… en zetten het figuurtje daarna op de plank. Wat in eerste instantie een bron van plezier lijkt, verandert al snel in een extra object dat stof verzamelt. Het Labubu-fenomeen past perfect in het bredere probleem van overconsumptie — steeds meer dingen aanschaffen die we eigenlijk niet nodig hebben, enkel voor een kortstondige emotionele kick.

Overvolle huizen, toenemende chaos en “stofcollecties”

Labubu-figuurtjes mogen klein zijn, maar ze hebben één ding gemeen: het worden er steeds meer. Voor velen is de aankoop van één of twee figuurtjes slechts het begin. Ze raken verstrikt in de verzamelspiraal:

• Ze kopen nieuwe series omdat ze “de ontbrekende modellen moeten hebben”.

• Ze bestellen de volgende edities nog voordat de vorige zijn uitgepakt.

Het gevolg is dat onze woonruimtes steeds voller raken. Figuurtjes zijn geen bijzondere herinneringen meer, maar worden onderdeel van een berg spullen die liggen en… stof vergaren. Dat is de paradox van het moderne verzamelen — de jacht op nieuwigheden leidt vaak tot chaos in plaats van voldoening.

De paradox van tevredenheid: waarom we kopen maar niet gelukkiger worden

De psychologie van consumptie laat zien dat koopplezier kortstondig is. Zo werkt dit mechanisme:

1. Vóór de aankoop – we worden enthousiast bij het vooruitzicht iets bijzonders te bemachtigen.

2. Op het moment van kopen – we voelen een piek van geluk en dopamine.

3. Na de aankoop – het effect ebt snel weg en de emoties nemen af.

4. Kort daarna – we gaan op zoek naar de volgende “beloning”.

De “hedonische tredmolen” — de voortdurende hunkering naar iets nieuws

Dit fenomeen, door psychologen de hedonische tredmolen (hedonic treadmill) genoemd, is de sleutel tot het begrijpen van overconsumptie. Het komt hierop neer dat:

• Wanneer we iets nieuws krijgen, voelen we kortstondig geluk.

• Na korte tijd went het brein eraan en daalt de tevredenheid.

• We hebben weer iets nieuws nodig om die opwinding te voelen.

• De cyclus herhaalt zich — en stopt nooit.

 

Maatschappelijke gevolgen van compulsief kopen

Het Labubu-fenomeen is meer dan een vluchtige trend — het is een symptoom van diepere veranderingen in onze consumptiecultuur. Enerzijds duwen psychologische mechanismen, zoals de jacht op dopamine, ons naar steeds vaker kopen. Anderzijds heeft de schaal van productie en de korte gebruiksduur van producten grote gevolgen voor het milieu en onze leefstijl.

Hoe de cultuur van instant beloning onze gewoonten verandert

De moderne consument leeft in een wereld van directe bevrediging. Sociale media, marketing en algoritmes van shoppingplatforms bestoken ons continu met prikkels die één impuls moeten uitlokken: “koop nu”.

Die cyclus stopt niet bij figuurtjes. Het verschijnsel waaiert uit naar andere domeinen: fast fashion, elektronica, cosmetica, mobiele games… Het is een cultuur waarin we “meer” en “sneller” willen, en waarin onze aankoopbeslissingen steeds minder voortkomen uit werkelijke behoeften.

Impact op het milieu: microplastic, afval en CO₂-uitstoot

Elke keer dat we een Labubu-figuurtje kopen, kopen we ook een stukje milieuprobleem. Eén figuurtje lijkt onschuldig, maar op grote schaal is het effect aanzienlijk:

1. Microplastic en afval

• Labubu-figuurtjes, geproduceerd door POP MART, worden vooral gemaakt van vinyl en andere kunststoffen.

• De productie van deze materialen levert afval op dat moeilijk te verwerken is.

• Wanneer figuurtjes uiteindelijk op stortplaatsen belanden, vallen ze uiteen en komen microplastics in bodem en water terecht.

2. Overproductie van verpakkingen

“Blind boxes” vergroten het probleem nog verder:

• Elk figuurtje zit in een doosje, met daarbinnen een beschermende plastic folie.

• Voor één klant die meerdere boxen koopt, levert dit grote hoeveelheden afval op — vaak volledig wegwerp.

3. CO₂-voetafdruk

• Labubu-figuurtjes worden voornamelijk in Azië geproduceerd en daarna wereldwijd verscheept.

• Transport per vliegtuig en schip verhoogt de CO₂-uitstoot aanzienlijk.

• Bovendien zorgt de groeiende vraag naar nieuwe series voor intensieve productie, die veel energie en grondstoffen verbruikt.

 

Alternatieven: bewust consumeren en eco-gadgets

Als we eenmaal begrijpen hoe het mechanisme van overconsumptie werkt, is het zinvol om na te denken over manieren om de koopspiraal te doorbreken. De groeiende ecologische bewustwording en de behoefte aan minimalisme zorgen ervoor dat steeds meer mensen op zoek gaan naar alternatieve manieren om van producten te genieten — manieren die duurzaam, functioneel en milieuvriendelijk zijn.

Hoe de koopdrang te temperen – praktische tips

In plaats van volledig af te zien van de plezierige kant van kopen, kun je leren slimmer te kopen. Enkele strategieën:

1. Maak een lijst met behoeften – denk vóór de aankoop na of je dit echt nodig hebt of dat het enkel een impuls is.

2. Stel de beslissing uit – als iets je verleidt, wacht 24–48 uur. Vaak verdwijnt de kooplust daarna vanzelf.

3. Stel een budget vast voor impulsaankopen – gun jezelf plezier, maar binnen redelijke grenzen.

4. Waardeer wat je hebt – kijk naar je verzameling voordat je een nieuw figuurtje koopt. Mis je er echt nog één, of is het slechts druk van de trend?

5. Kies kwaliteit boven kwantiteit – duurzame, functionele en milieuvriendelijke producten geven langer voldoening.

Deze aanpak helpt niet alleen je uitgaven onder controle te houden, maar vermindert ook het gevoel van chaos en verkleint je impact op het milieu.

De trend van minimalisme en “less waste”-producten

Steeds meer mensen ontdekken dat minder bezitten juist méér kan betekenen. Minimalisme draait niet om volledig afzien van spullen, maar om bewust kiezen voor wat echt waarde heeft.

• Minimalisme leert ons ons te omringen met duurzame, functionele en esthetische producten.

• Less waste richt zich op het verminderen van afval door te kiezen voor herbruikbare producten of materialen die recyclebaar zijn.

• Het resultaat is dat we minder, maar beter kopen — producten die jaren meegaan in plaats van te eindigen als een extra “stofvanger”.

Natuurlijke kurk – het perfecte voorbeeld van een eco-product

Een van de beste voorbeelden van duurzame productie is natuurlijke kurk. Dit is een hernieuwbaar materiaal, gewonnen uit de schors van de kurkeik, met enorm potentieel in de wereld van ecologische gadgets.

 

Waarom is kurk milieuvriendelijk?

• Voor het oogsten van de schors hoeven bomen niet gekapt te worden — de boom blijft leven en herstelt zich vanzelf.

• De productie veroorzaakt minimale afvalstromen en vrijwel geen CO₂-voetafdruk.

• Kurk is biologisch afbreekbaar en volledig recyclebaar.

 

Voorbeelden van kurk-gadgets

• Fitness- en yogamatten – antislip, duurzaam en van nature vochtbestendig.

• Wereldbollen en decoraties – licht, stijlvol en designgericht.

• Thermosbekers en design onderzetters – een combinatie van stijl en functionaliteit.

• Pennen – aangenaam om vast te houden.

• Portemonnees, hoesjes, tassen en rugzakken – licht, stevig en waterafstotend.

• Paraplu’s – een eco-vriendelijk alternatief.

• Slippers en schoenen – dempend, comfortabel en ademend.

• Bureau-organizers – elegante oplossingen voor het opbergen van accessoires.

• Fotolijsten – minimalistisch en natuurlijk.

• Laptommuisjes – ergonomisch, licht en prettig om aan te raken.

 

Conclusie

Het fenomeen van de Labubu-figuurtjes laat duidelijk zien hoe sociale media, het blind box-mechanisme en het FOMO-effect ons koopgedrag beïnvloeden. We raken verleid door de spanning van het ontdekken, de jacht op limited editions en de druk van “iedereen heeft het”. Toch verdwijnt de korte voldoening snel, en leiden nieuwe aankopen vaak tot overvolle planken, chaos en een gevoel van onvervuldheid.

Een alternatief is bewuste consumptie — het kiezen van duurzame, praktische en milieuvriendelijke producten. Een goed voorbeeld zijn gadgets van natuurlijke kurk, die esthetiek, functionaliteit en zorg voor het milieu combineren. In plaats van nóg een figuurtje dat snel aan waarde verliest, kunnen we kiezen voor items die jarenlang meegaan en tegelijkertijd het less waste-principe ondersteunen.

 

FAQ – Veelgestelde vragen

1. Hoe weet ik dat ik in een spiraal van overconsumptie ben beland?
Als je figuurtjes of andere producten vooral uit impuls koopt, en de meeste belanden op de plank terwijl je er snel op uitgekeken raakt, is dat een waarschuwingssignaal. Let vooral op je emoties: als winkelen een reactie is op verveling, trends of stress — is het tijd om even stil te staan.

2. Wat kan ik doen met figuurtjes die ik niet meer wil?
In plaats van ze weg te gooien, kun je overwegen:

• ze te verkopen via verzamelplatforms,

• ruilacties in fancommunity’s,

• of ze door te geven aan iemand die er echt blij mee is.
  Zo verminder je afval en geef je de items een tweede leven.

3. Hoe kan ik aankopen onder invloed van FOMO vermijden?

• Hanteer de “24-48 uur-regel” — wacht even voordat je iets koopt.

• Schakel meldingen over nieuwe drops en aanbiedingen uit als ze druk veroorzaken.

• Onthoud: wat vandaag een hype is, kan morgen alweer vergeten zijn.

4. Waarom is het de moeite waard om producten van natuurlijke kurk te kiezen?
Natuurlijke kurk is een hernieuwbaar en ecologisch materiaal met veel praktische toepassingen — zoals fitnessmatten, onderzetters, portemonnees, fotolijsten, organizers, bekers of zelfs computermuizen. Deze items zijn duurzaam, functioneel en ondersteunen een less waste-levensstijl.